Vận khứ hoài sơn năng trí tử, thời lai bạch thủy khả thôi sinh

Từ thời rất xưa, ở vùng nọ có một ông thầy lang có tài nghệ xem và đoán bệnh rất giỏi. Ông có thể đoán chính xác tất cả các bệnh ngoại khoa và nội khoa. Không những có y thuật phi phàm mà ông còn được người dân trong vùng kính nể vì bản tính lương thiện, cương trực của mình. Chính vì lẽ đó nên bàn dân thiên hạ suy tôn ông làm danh sư.

Truyện cổ tích Việt Nam: Vận khứ hoài sơn năng trí tử, thời lai bạch thủy khả thôi sinh

Cũng ở trong vùng đó có một người phụ nữ ngoại tình. Nhân cơ hội chồng bị cảm, mụ ta bày mưu giết chồng để có thể thuận đường qua lại công khai với nhân tình. Mụ ta nghĩ ra cách đến nhà ông thầy lang mua một thang thuốc mà khi uống vào thì ông chồng không thể tỉnh dậy được nữa. Bù lại, bà ta sẽ trả cho ông thầy lang một khoản tiền hậu hĩnh. Khi nghe thấy bà vợ nói vậy thì ông thầy lang nhất quyết chối từ, khăng khăng rằng mình sẽ không bao giờ lợi dụng y thuật để làm việc thất đức. Nhưng mụ ta vẫn kiên trì nài nỉ, ngày một tăng thêm số tiền trả cho ông thầy lang. Cuối cùng, không kìm lòng được trước những cám dỗ vật chất, ông thầy lang đã đồng ý. Nhưng ông ta che mắt mụ vợ bằng cách cắt thang thuốc đó thay bằng một chén thuốc bổ mà vẫn bảo với bà vợ rằng chỉ cần uống xong thang thuốc này là chồng bà ta sẽ lăn ra chết ngay lập tức. Mụ vợ thấy vậy thì hí hửng, đem thuốc về lập tức sắc cho chồng uống. Nhưng sự đời thật bất ngờ, trong lúc mụ vợ chuẩn bị cho chồng uống thuốc thì có một con rết độc từ trên mái nhà rơi trúng chén thuốc, làm cho ông chồng chết ngay khi uống thuốc xong.

Khi hay tin bệnh nhân của mình là chồng của người đến cắt thuốc đã chết sau khi uống thuốc, ông thầy lang rất lấy làm ngạc nhiên. Dù cho có ngẫm nghĩ mãi cũng không thể nào hiểu được vì chén thuốc hôm ông cắt không hề có vị thuốc độc nào. Hơn nữa, cho dù ông ta có mắc bệnh hiểm nghèo cũng không thể chết đột ngột như thế được. Ông thầy lang từ việc muốn cứu người nay đã mang tội giết người.

Tuy sự việc trên không bị phát giác, cũng không tổn hại gì đến lợi ích bản thân nhưng ông thầy lang cảm thấy vô cùng day dứt. Vì quá tức giận, ông cho khóa tất cả các hộp thuốc của mình lại rồi vứt chìa khóa xuống sống mà thề : “ Tôi đã hành nghề y thuật gần bốn chục năm, chưa từng dùng y thuật của mình đi hại người khác. Nay bỗng dưng tai ương rơi xuống làm tôi mang vị thế của kẻ giết người. Nay xin thần sông chứng giám, nếu chùm chìa khóa này tự động trở về tay tôi thì tôi sẽ tiếp tục hành nghề y thuật để cứu người. Nếu không, tôi sẽ nhất quyết không bao giờ cắt thêm thang thuốc nào nữa”. Từ đó, ông không bao giờ hành nghề y thuật cho ai nữa.

Một thời gian sau, trong vùng có người vợ của anh thợ chài mang thai đã đến ngày sinh nở nhưng chẳng may bị khó sinh, đứa con không thể chào đời được. Anh thợ chài thấy vậy thì vô cùng lo lắng, chạy vạy khắp nơi tìm thầy thuốc nhưng các thầy thuốc trong vùng không có ai dám cắt thuốc cho ca này. Cuối cùng, người chồng đành phải tìm đến nhà ông thầy lang nọ, tha thiết cầu khẩn mong được giúp đỡ.

Lúc anh thợ chài đến thì ông thầy lang đang nghỉ trên giường, đã dán thông báo ngừng hành nghề y thuật ngoài cổng. Nhưng anh thợ chài cố tìm gặp bằng được, nài nỉ ông thầy lang cứu vợ con mình. Nhưng dù anh ta có cố van nài thì ông thầy lang cũng không hề để ý đến. Khi ông ta ngồi dậy, gọi sai nhân “ múc nước rửa mặt” thì anh thợ chài nghe nhầm, tưởng là “ múc nước đổ vào mặt” . Chỉ chờ có vậy, anh ta vội vàng lao về nhà, mang cả chậu nước đổ vào mặt vợ. Người vợ anh ta đang ngất lịm đi như sắp chết, bị nước lạnh đổ vào mặt thì đột ngột bật dậy, cũng vì thế mà cái thai chui ra một cách dễ dàng. Bà con thân thích của họ đều vui mừng khôn xiết, ai cũng trầm trồ thầm cảm ơn tài năng y thuật của ông thầy lang. Ngay ngày hôm sau, nhân dịp bắt được một mẻ cá to, anh thợ chài chọn con cá chép to nhất, vội đem đến biếu thầy lang.

Khi anh thợ chài đến rối rít cảm ơn vì đã giúp vợ mình mẹ tròn con vuông thì ông thầy lang rất kinh ngạc. Ông ta nói:

– Ta đã ngừng hành nghề y thuật hơn một năm nay, không hề thăm khám hay chữa bệnh cho ai. Sao lại có sự việc lạ lùng như này được chứ?

Dù có nghe anh thợ chài tường thuật lại đầu đuôi sự việc, ông thầy lang nhất quyết từ chối mà anh thợ chài vẫn không mang cá về. Vì từ chối mãi không được, cuối cùng ông thầy lang dành nhận một nửa con cá và nói với anh thợ chài:

– Anh hãy chặt con cá làm hai nửa, tôi xin nhận một nửa, còn một nửa hãy để mừng cho mẹ con nhà anh.

Vừa dứt lời, đang định bụng chặt con cá làm đôi thì ông bỗng thấy trong bụng con cá có vật lạ, mổ ra xem thì ông thấy đó là chùm chìa khóa mà ngày trước ông đã vứt xuống sông. Thế là từ đó, ông thầy lang lại quay trở về hành nghề y thuật, dùng tài năng của mình để bốc thuốc cứu người.