Trẻ chậm nói – Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Có rất nhiều các bậc phụ huynh lo lắng khi thấy con mình chậm nói hơn so với những đứa trẻ cùng lứa khác. Vậy đâu là nguyên nhân khiến trẻ chậm nói hơn so với Mọi khi? Phải làm gì khi con trẻ bị chậm nói? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây!

1. Các dấu hiệu cảnh báo trẻ có vấn đề về ngôn ngữ

Đối với các bé sơ sinh không phản ứng với âm thanh hoặc không phát ra âm thanh thì các phụ huynh cần phải đặc biệt chú ý. Với các trẻ từ 12 – 24 tháng có những dấu hiệu sau cũng cần lưu ý bởi có thể bé đã bị chậm nói:

• Khi bé đã được 12 tháng tuổi nhưng chỉ sử dụng các điệu bộ cử chỉ
• Thích dùng cử chỉ hơn là lời nói để giao tiếp dù đã 18 tháng tuổi
• Tới khi 18 tháng tuổi vẫn không bắt chước được âm thanh
• Gặp khó khăn trong việc hiểu các yêu cầu đơn giản mà người lớn nói

2. Thời gian nào nên đưa trẻ đi khám?

Khi trẻ đã được 2 tuổi nhưng vẫn gặp phải các tình trạng:

– Không thể tự mình phát âm hay nói những cụm từ mà chỉ có thể bắt chước âm thanh hoặc là hành động

– Bé chỉ nói được một số âm thanh hay từ nào đó lặp đi lặp lại và không thể trò chuyện bằng ngôn ngữ được ngoài những nhu cầu thiết yếu

– Không thể hiểu và tuân theo các chỉ dẫn âm thanh đơn giản

– Bé xuất hiện giọng nói như giọng mũi hoặc là giọng the thé,… khác thường

– Đến lúc này những điều bé nói vẫn khiến người lớn cảm thấy khó khăn trong việc hiểu. Thông thường, với những trẻ Mọi khi thì khi được 2 tuổi, phụ huynh đã có thể hiểu được ½ những điều bé nói, khi 3 tuổi phụ huynh có thể hiểu được ¾ và khi bé 4 tuổi thì người lạ cũng có thể hiểu được bé đang nói gì

3. Những nguyên nhân khiến trẻ chậm nói

Theo các chuyên gia thì có khá nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ chậm nói. Có những trẻ bị chậm nói đơn giản là vòm miệng gặp trục trặc, ví dụ như trẻ bị với lưỡi hay hàm ếch. Ngoài ra, dây hàm ngắn cũng có thể khiến cho các cử động lưỡi bị hạn chế, hiến cho trẻ khó nói.

Một nguyên nhân khác khiến trẻ chậm nói là do có liên quan đến khả năng nghe. Nếu khả năng nghe không tốt sẽ khiến bé nói chậm, nói không rõ. Do đó, các bạn nên cho bé đi khám để kiểm tra tai mũi họng.

4. Phụ huynh nên làm gì khi trẻ chậm nói?

Việc khả năng phát triển khả năng ngôn ngữ của bé có sự ảnh hưởng của cả yếu tố bẩm sinh lẫn trong quá tình nuôi dạy. Gene là yếu tố tham gia vào việc bé nói sớm hay muộn. Tuy nhiên, việc này cũng phụ thuộc vào cả việc phụ huynh nuôi dạy bé như thế nào. Ở nhà và nhà trẻ bé có được kích thích nói đúng mức hay không và có thời cơ được trò chuyện với mọi người không?

Để giúp ích cho việc phát triển ngôn ngữ ở trẻ, các bạn có thể ứng dụng các biện pháp sau ngay tại nhà:

– Dành nhiều thời gian để cùng bé trò chuyện cũng là cách hữu ích đối với các trẻ chậm nói. Thậm chí, khi bé vẫn còn đang trong giai đoạn ẵm ngửa các bạn cũng có thể nói chuyện với bé. Lúc này bé đã có thể nói hát, âm ư và bắt chước các âm thanh, cử chỉ của người lớn rồi

– Khi bé được 6 tháng tuổi phụ huynh có thể phải làm đầu tiên đọc cho bé nghe, cho bé xem những cuốn sách mà bé có thể bắt chước cử động hoặc là các hoa văn mà bé có thể chạm vào. Hãy cho bé chỉ và gọi tên các bức tranh

– Các bạn có thể tận dụng những tình huống xảy ra trong cuộc sống hàng ngày để kích thích bé nói và bộc lộ khả năng ngôn ngữ. Các bạn cũng hãy thường xuyên nói để bé có thể nghe hiểu và bắt chước. Ví dụ như gọi tên các loại bánh, các loại thức ăn khi ở trong quầy hàng hoặc chỉ các vật quanh nhà rồi gọi tên và đưa bé xem, giải thích cho bé biết những việc bạn đang làm. Các phụ huynh cũng có thể đặt câu hỏi rồi khuyến khích và lắng nghe bé trả lời

5. Bệnh tự kỷ và dấu hiệu

Một trong những căn bệnh mà các bạn cần đặc biệt lưu tâm đó là bệnh tự kỷ ở trẻ em. Hiện nay, có rất nhiều trẻ bị mắc căn bệnh này:

– Các dấu hiệu cho thấy bé bị suy giảm khả năng hòa nhập xã hội: Bé không thích cười đùa với người khác, hiếm khi nhìn thẳng vào mắt người khác và thường thích tự chơi một mình. Bé như đang tự sống trong một thế giới riêng, không để ý tới phụ huynh và mọi người xung quanh, cũng không thích chơi với các bạn khác. Những bé như vậy thường sống rất độc lập, có thể tự lấy các đồ vật và biết làm nhiều việc sớm trước tuổi

– Các dấu hiệu cho thấy bé bị suy giảm khả năng giao tiếp: Các bé ở trường hợp này thường không có phản ứng khi được gọi tên, trẻ chậm nói, không thể diễn tả cho mọi người biết mình muốn gì và có những cử chỉ không hòa hợp với những điều nói ra

Việc trẻ chậm nói có rất nhiều ảnh hưởng tới cuộc sống, thậm chí nó còn có thể là một dấu hiệu để cho thấy bé bị mắc bệnh tự kỷ. Do đó, nếu các bạn nhận thấy bé có dấu hiệu chậm nói thì nên đưa bé đi thăm khám bác sĩ.